Τα συρίγγια είναι ενοχλητικά και ανησυχούν συνεχώς τον ασθενή. Θεραπεύονται όμως μετά από καλή μελέτη της ανατομίας της περιοχής και πάντα με χειρουργείο. Όσο πιο μικρό και απλό είναι το συρίγγιο, τόσο πιο απλή και άμεση είναι η θεραπεία. Σε μερικές όμως περιπτώσεις συριγγίων που έχουν παραμεληθεί για πολύ καιρό, μπορεί να χρειασθούν περισσότερα από ένα βήματα για την οριστική θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, θα συνεργαστούμε για να πετύχουμε την πιο άμεση και σωστή λύση.

Τι είναι το πρωκτικό συρίγγιο;

Συρίγγιο είναι μια παθολογική επικοινωνία ανάμεσα σε μια κοιλότητα και το δέρμα. Το πρωκτικό συρίγγιο είναι ένα τούνελ που ξεκινά από το έντερο και καταλήγει στο δέρμα κοντά  στον πρωκτό. Στο δέρμα ο ασθενής μπορεί να βλέπει ένα μικτό κόκκινο εξόγκωμα που λερώνει με δύσοσμο υγρό.

Πως δημιουργείται ένα πρωκτικό συρίγγιο;

Σχεδόν πάντα ένα πρωκτικό συρίγγιο δημιουργείται μετά από ένα πρωκτικό απόστημα. Η έντονη φλεγμονή που υπάρχει στο απόστημα, καταστρέφει τους ιστούς και δημιουργεί νέους χώρους ανάμεσα στο έντερο, τους σφικτήρες και το δέρμα. Τελικά, σχεδόν ένα στα τέσσερα αποστήματα θα αφήσει πίσω του ένα συρίγγιο. Μέσω του συριγγίου, υπάρχει συνεχής ροή ρυπαρών υγρών ή ακόμα και κοπράνων προς το δέρμα. Αυτή η συνεχής ροή οδηγεί σε χρόνια φλεγμονή που δεν επιτρέπει την επούλωση και το αυτόματο κλείσιμο του συριγγίου.

Τι συμπτώματα έχει ένα πρωκτικό συρίγγιο;

Το πρωκτικό συρίγγιο αναγνωρίζεται εύκολα στο δέρμα σαν ένα κόκκινο και λίγο ευαίσθητο εξόγκωμα από το οποίο τρέχει ένα βρώμικο και δύσοσμο υγρό. Μερικές φορές αν κλείσει ένα από τα στόμια του συριγγίου δημιουργείται νέο απόστημα οπότε έχουμε πόνο ίσως και πυρετό. Η συνεχής ροή υγρών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε έντονη φαγούρα στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό.

Πως γίνεται η διάγνωση του πρωκτικού συριγγίου;

Το εξωτερικό άνοιγμα του συριγγίου το βλέπουμε με την απλή κλινική εξέταση. Το εσωτερικό άνοιγμα προς το έντερο όμως χρειάζεται  ορθοσκόπηση για να εντοπιστεί και αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Τα συρίγγια μπορεί να ακολουθήσουν διάφορες διαδρομές γύρω από τον πρωκτό. Αυτό που έχει σημασία για τη θεραπεία τους είναι η σχέση με το σύστημα του έσω και έξω σφικτήρα του πρωκτού. Υπενθυμίζεται ότι ο έξω σφικτήρας δεν πρέπει να κοπεί διότι προκαλείται ακράτεια.

Χρειάζεται να γίνουν και άλλες εξετάσεις;

Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να χαρτογραφηθεί ακριβώς η πορεία του συριγγίου ώστε αυτό να αντιμετωπισθεί χειρουργικά. Η χαρτογράφηση της πορείας του τούνελ γίνεται είτε με ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα είτε με μαγνητική τομογραφία. Οι ειδικές αυτές εξετάσεις συστήνονται σε περιπτώσεις πολλαπλών συριγγίων, υποτροπών και σε ασθενείς με νόσο Crohn.

Ποια είναι η θεραπεία του πρωκτικού συριγγίου;

Η θεραπεία του συριγγίου είναι χειρουργική και γίνεται προγραμματισμένα μακρυά από επεισόδια φλεγμονής. Σκοπός της επέμβασης είναι να ανοίξει ολόκληρο το συρίγγιο έτσι ώστε αντί για ένα τούνελ, να έχουμε ένα μικρό αυλάκι. Με αυτόν τον τρόπο, η επούλωση γίνεται χωρίς προβλήματα αφού δεν παγιδεύονται πουθενά υγρά και πύο. Η τεχνική αυτή είναι εφικτή μόνο σε μικρά και επιφανειακά συρίγγια. Εάν το συρίγγιο διέρχεται μέσα από το σύμπλεγμα των σφικτήρων του πρωκτού, η διάνοιξη σταματά στο όριο των μυών του έξω σφικτήρα. Το πρόβλημα είναι ότι εάν κόψουμε τους μυς, επέρχεται ακράτεια. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα δόθηκε με τη χρήση λεπτών κορδονιών (seton).  Το seton περνά μέσω του συριγγίου από τους σφικτήρες και βγαίνει στο έντερο. Στη συνέχεια το φέρνουμε έξω από τον πρωκτό και δένονται οι δύο άκρες μεταξύ τους περιβροχίζοντας τους σφικτήρες και άλλους ιστούς. Το seton κόβει πολύ προοδευτικά τους μυς επιτρέποντας ταυτόχρονα την επούλωση αλλά και την παροχέτευση της φλεγμονής.

Πόσο καιρό παραμένει το seton;

Η διάρκεια παραμονής του  seton, εξαρτάται από το πάχος του ιστού που περιλαμβάνει αλλά και από το πόσο σφιχτά θα το δέσουμε. Έντονο σφίξιμο (cutting seton) μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο πόνο ή δυσφορία. Ένα χαλαρό seton (draining seton) δεν προκαλεί καμία ενόχληση αλλά μπορεί να απαιτήσει αρκετές εβδομάδες μέχρι να πέσει.

Ποιες άλλες χειρουργικές τεχνικές υπάρχουν;

Η απλή διάνοιξη ή η τοποθέτηση seton θεραπεύει τη μεγάλη πλειοψηφία των συριγγίων. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθούν πιο ιδιαίτερες τεχνικές όπως η κάλυψη του εντερικού τμήματος του συριγγίου με “βλεννογονικό κρημνό”. Πρόκειται για μια ειδική τεχνική όπου σε δύσκολα συρίγγια προσπαθούμε να διακόψουμε κάθε επαφή του συριγγίου με το εντερικό περιεχόμενο.

Τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμασθεί βιολογικά προϊόντα όπως η “κόλλα ινικής” ή τα βύσματα βιολογικών υλικών με σκοπό να φράξουν το συρίγγιο. Τα αποτελέσματά του είναι σχετικά ικανοποιητικά αλλά εμφανίζουν μεγάλο ποσοστό υποτροπών.

Πως χρησιμοποιείται το Laser στα πρωκτικά συρίγγια;

Το laser έχει ενδιαφέρον και βοηθά στη θεραπεία μερικών συριγγίων. Σε κάθε περίπτωση, ο πόρος του συριγγίου πρέπει να έχει καθαριστεί επαρκώς, ένα τμήμα του συριγγίου να έχει ανοιχτεί και αν μεσολαβούν σφικτήρες, να έχει τοποθετηθεί seton. Το laser είναι ένα ακόμη εργαλείο, δεν είναι μαγική θεραπεία αλλά το χρησιμοποιούμε όπου χρειάζεται.

Σε τι διαφέρουν τα συρίγγια της νόσου Crohn;

Το πρόβλημα με τα περιεδρικά συρίγγια σε ασθενείς με νόσο Crohn είναι ότι μπορεί να είναι πολλαπλά, να καταλήγουν υψηλά στο έντερο και ότι υποτροπιάζουν πολύ συχνά. Στη θεραπεία τους εκτός από τις χειρουργικές τεχνικές, κυρίαρχη θέση έχει η χορήγηση ειδικών βιολογικών παραγόντων με σκοπό τον έλεγχο της νόσου. Έτσι, αφού χειρουργικά παροχετευθούν οι σηπτικές εστίες, ο ασθενής μπορεί να λάβει anti-TNF αντισώματα (infliximab) με σκοπό να καθυστερήσουν ή να αποφευχθούν οι υποτροπές της νόσου. Σε κάθε περίπτωση, τα συρίγγια της νόσου Crohn πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού από γαστρεντρολόγο και χειρουργό ειδικευμένο στη χειρουργική του παχέος εντέρου.